Milat öncesi Antik Yunan Uygarlığı zamanında ortaya çıkan polis kelimesi kulağınıza bir yerden tanıdık geliyor mu? Evet, bir yerlerden hepimize tanıdık geldiğine şüphe yoktur. Polis, Antik Yunan’da şehir devletlerine verilen isimdi. Her devletin verdiği isim farklıydı, Mısır’da nom deniyordu mesela. Antik Yunan’da düşünce sistematiğinin gelişmesi ve şehir devletleri halinde yaşadıkları için halkın yönetime doğrudan katılabilmesi medeniyetlerini bir adım öne taşımıştır. Felsefenin alt yapısının o topraklardan çıkmasına şaşmamak gerek. Tarihi oldukça eski olan şehir devletlerinin ilk örnekleri Güney Mezopotamya’da ortaya çıkmıştır. Yönetim biçimi, din anlayışı ve siyasi kararları doğrudan etkileyen şehir devlet anlayışı günümüzde neredeyse yok olmuştur. Dünya üzerinde bir elin parmağını geçmeyecek şekilde şehir devletleri bulunur ve Vatikan da bunlardan biridir. Dünyanın hem nüfus hem de yüz ölçümü bakımından en küçük bağımsız ülkesi olan Vatikan, resmi kayıtlarda Vatikan Şehir Devleti olarak geçer. Asıl büyük önemi Hristiyan dininin Katolik mezhebinin merkezi sayılmasından kaynaklanır. Her yıl oldukça fazla sayıda turist ağırlayan Vatikan, mutlak monarşi ile yönetilir. Devlet başkanı Papa’dır ve sözleri yasa kabul edilir. Vatikan Devleti’nin adı Antik Roma Paganizmine dayanır ve Tanrı olarak kabuk gören Deus Vaticanus’dan değişerek günümüze ulaşmıştır. Vatikan’da bulunan Papa Katolik Kilisesinin lideridir.
Teolojik olarak Hristiyanlık’ta Papalık görevi ilk başta peygamberleri İsa tarafından, Petrus’a verilmiştir. Papalık geleneği milattan günümüze dayanır. UNESCO Dünya Mirasları Listesinde olan Vatikan Şehir Devleti, Roma İmparatorluğu’nun dağılmasından sonra tüm Katolik Krallıklarına sözünü geçirmiştir. Bir başka deyişle Reform hareketleri başlayana kadar Papa’nın yetkileri arasında kralları aforoz etmek bile vardı. İngiltere Kralı 8. Henry’nin yanlış bir evlilik yaptığı gerekçesiyle Katolik Kilisesi tarafından aforoz edilmesi buna en iyi örnektir. Haçlı Seferleri’nin de emrini veren Katolik Kilisesi yani papaydı. Kısacası siyasi anlamda güçlü bir konumda duruyordu Papa’lar.
Vatikan Şehir Devleti’ni ve Katolik Kilisesinin ruhani lideri olan Papa’yı yarım asırdır İsviçreli askerlerden oluşan 110 kişilik sembolik bir ordu koruyor. Bu askerler ancak İsviçreli ve Katolik olması şartıyla görev yapabiliyor. 1506’dan beri görev yapan orduyu oluşturan askerlerin İsviçreli olma nedeni o dönemde İsviçreli askerlerin dünya çapında ünlü olmasıdır. Vatikan Şehir Devleti Jandarma Komutanlığı ile birlikte çalışan İsviçreli Muhafızlar, Papa’yı yurt içinde ve yurt dışında yapılan etkinliklerde korumakla görevlidir. Sarı, mavi ve kırmızı renklerin dikine çizgilerle tasarlandığı kıyafetlerinde Rafello’dan ilham alındığı ve Michelangelo’nun tasarımını yaptığı rivayet edilir. Tabi, bu bilgilerin doğruluğu tartışmalıdır.
Vatikan ya da eski adıyla Papalık Devleti; Rönesans denildiğinde akla ilk gelen isimlerden olan Bernini, Michelangelo, Boticelli ve Rafello gibi sanatçılara ev sahipliği yapmıştır. Günümüzde Vatikan Müzelerinde bu sanatçıların eserleri sergilenmektedir. Vatikan Müzeleri ve Sistina Şapel’i Pazar günleri hariç her gün 09.00 ile 18.00 saatleri arasında açıktır. Buna ek olarak her ayın son pazarı 09.00 ile 14.00 arasında ziyarete açık olmaktadır. Vatikan gezisini İtalya Turunuza dahil ederken bu günlere göre planlama yapmayı ihmal etmeyin.
Ağırlıklı olarak Boticelli ve Michelangelo eserleriyle dolu olan Sistina Şapel’i Papa IV. Sixtus için inşa edilmiştir. Şapelde Michelangelo’nun İsa’nın Vaftizi, İsa’nın Baştan Çıkarılması, Aziz Petrus ile Andreas’a Çağrı, Dağdaki Vaaz, Anahtarların Aziz Petrus’a Verilişi ve Son Yemek freskleriile Son Yargı adındaki freskini bire bir görebilirsiniz. Son Yargı isimli freskte ölülerin ruhlarının Tanrı’ya hesap vermek amacıya diriltileceği günler betimlenmiştir. Şapelde bulunan İlk Günah freski İsa ve Havva’nın yasak meyveyi yemesini anlatır. Sanatçının bir diğer önemli eseri olan Adem’in Yaradılışı da Sistina Şapeli’nde bulunur. Pinacoteca Müzesi ve Pio-Cristiano Müzesi yani Erken Dönem Hristiyanlık Müzesi de Vatikan’da görülmesi gereken yerler arasında bulunur. Laocoon ve Oğulları, Apollo Belvedere gibi antik heykellerin sergilendiği bir diğer müze ise Pio-Clementino’dur. Raphael Odaları; Raphaello tarafından Papa II. Julius için yapılmıştır. Constantinus Salonu, Heliodorus Salonu, Segnatura Salonu ve Borgo’da Yangın Odası’ndan oluşur. Bu odalarda da Hristiyanlık’ı betimleyen pek çok eser mevcuttur.
Sanatla dolu bir Vatikan Gezisi Olsun!